नानजिङ ः विगत ३० वर्षमा पृथ्वीको वातावरणमा २ हजार वर्ष यताकै उच्च तातोपन महसुस गरिएको चिनियाँ तथा अमेरिकी वैज्ञानिकको संयुक्त अनुसन्धानले जनाएको छ ।
मानवसिर्जित हरितगृह ग्याँसको प्रभावका कारण पृथ्वीको तापमानमा पछिल्लो समय उच्च वृद्धि देखिएको अनुसन्धानले देखाएको हो ।
चीनको दक्षिणपश्चिम युनान प्रान्तको उपोष्ण क्षेत्रमा अवस्थित सानो तालमा रहेको जमिनको सतहमा गरिएको हावाको मात्रात्मक रेकर्डको अध्ययनबाट वैज्ञानिकहरूले उक्त कुरा पत्ता लगाएका हुन् ।
‘चाइनिज एकेडेमी अफ साइन्सेस र कोलम्बिया युनिभर्सिटी’ ले यही मार्च महिनामा सार्वजनिक ‘अर्थ एन्ड प्लानेटरी साइन्स लेटर्स’ नामक अन्तर्राष्ट्रिय जोर्नल रिपोर्टमा उक्त कुरा दाबी गरिएको छ ।
विगत २ हजार वर्षमा पृथ्वीको जलवायु प्रणालीमा प्राकृतिक घटनाभन्दा मानव विकास र उत्पत्तिजन्य कार्यका कारण उत्सर्जन भएको हरितगृह ग्याँसका कारण बढी प्रभावित बनेको जनाइएको छ । तर यो अनुसन्धानपूर्व जलवायुका विषयमा रहेका तथ्यांकले विभिन्न महादेशको करिब १ हजार वर्षको रेकर्ड देखाएका थिए ।
पानी र हावाले जम्मा गरेका तियानकाई तालका सतहको नमुना (सेडिमेन्ट स्याम्पल), जुन समुद्री सतहदेखि करिब ४ हजार मिटरको उचाइमा रहेका छन्, जसले २ हजार वर्ष पहिलेको जलवायुबारे तथ्यांक उजागर गरेको हो । उक्त नमूनालाई मानवीय गतिविधिले प्रभावित नगरेको र यसले हजारौं वर्ष पहिलेको तापक्रमको उतार–चढावलाई मापन सम्भव भएको अनुसन्धान रिपोर्टमा दाबी गरिएको छ ।
उच्च पहाडी वा हिमाली क्षेत्र जलवायु परिवर्तनका हिसाबले संवेदनशील मानिने अनुसन्धान समूहका सदस्य झाओ चेङले बताए । ‘सोलार विकिरण तथा ज्वालामुखी गतिविधि जलवायु प्रभावका प्रमुख स्रोतका रूपमा रहने गर्छन् । तर २०औं शताब्दीको पछिल्लो ५ दशकमा मानवविकास र उत्पत्तिसम्बन्धी गतिविधि तापक्रम वृद्धिको प्रमुख कारक बन्ने गरेका छन्,’ उनले भने ।
प्रकाशित मिति: शनिबार, चैत २, २०७५
-1732776560.jpg)
