काठमाडौँ। जम्मू–कश्मीरकी पूर्व मुख्यमन्त्री तथा पिपल्स डेमोक्रेटिक पार्टी(पीडीपी) की अध्यक्ष महबूबा मुफ्ती मंगलबार राति रिहा भएकी छिन् । करिब १४ महिनाको हिरासतपछि जम्मू–कश्मीर प्रशासनले उनलाई मंगलबार रिहा गरेको हो ।
गत वर्षको अगस्ट ५ मा जम्मू–कश्मीरलाई विशेष राज्यको दर्जा दिलाउने संवैधानिक प्रावधान धारा ३७० हटाएसँगै पूर्वमुख्यमन्त्री मुफ्तीलाई हिरासतमा लिइएको थियो । उनलाई जनसुरक्षा अधिनियम(पीएसए) अन्तर्गत हिरासतमा लिएको स्थानीय प्रशासनले जानकारी दिएको थियो । जम्मू–कश्मीर प्रशासनका प्रवक्ता रोहित कंसलले मंगलबार राति मुफ्तीलाई रिहा गरिने टि्वटरमार्फत जानकारी गराएका थिए ।
रिहा हुनेबित्तिकै महबूबा मुफ्तीले अडियो सन्देश जारी गर्दै जम्मू–कश्मीरमा अधिकार प्राप्तिका लागि संघर्ष जारी रहने बताएकी छिन् । महबूबा मुफ्तीले आफ्नो सन्देशमा भनेकी छिन्, ‘म आज एक वर्षभन्दा बढी समयपछि रिहा भएको छु । यस क्रममा ५ अगस्ट, २०१९ को कालो दिनको कालो फैसलाले मेरो मन र आत्मालाई हरपल आघात पुऱ्याइरह्यो । म यकिनका साथ भन्न सक्छु कि जम्मू–कश्मीरका नागरिकलाई पनि त्यस्तै भयो होला । कसैले पनि त्यस दिनको बेइज्जतीलाई बिर्सन सक्दैन ।’
उनले जम्मू–कश्मीरमाथि दिल्लीले गत वर्षको अगस्ट ५ मा चालेको कदम गैरसंवैधानिक, गैर लोकतान्त्रिक र गैरकानुनी भएको बताएकी छिन् । उनले भनेकी छिन्, ‘दिल्ली दरबारले अगस्ट ५ मा गैरसंवैधानिक, गैरलोकतान्त्रिक र गैरकानुनी ढंगले खोसेको हाम्रो अधिकार फिर्ता गर्नुपर्छ । साथै जम्मू–कश्मीरको अधिकारका लागि हजारौं नागरिकले बलिदानी दिएका छन् । जम्मू–कश्मीरको समस्या समाधानका लागि हामीले संघर्ष जारी राख्नुपर्छ । म मान्छु यो बाटो त्यति सहज छैन । तर सबैको हौसला र उद्देश्य एउटै हुने हो भने यो सम्भव छ ।’
उनले मुलुकका विभिन्न ठाउँमा बन्दी बनाइएका जम्मू–कश्मीरका नागरिकलाई पनि छिटोभन्दा छिटो रिहा गर्न सरकारसँग आग्रह गरेकी छिन् ।जम्मू–कश्मीरबाट धारा ३७० हटाएसँगै पीएसएअन्तर्गत ४ सयभन्दा बढी व्यक्तिलाई हिरासतमा लिइएको थियो । हिरासतमा लिइएकामध्ये धेरैलाई रिहा गरिएको छ । केहीलाई राजनीतिक बयान जारी नगर्ने सर्तमा पनि रिहा गरिएको बताइएको छ ।
मुफ्तीका अलावा जम्मू–कश्मीरका ठूला नेता उमर अब्दुल्ला र उनका बुवा फारुक अब्दुल्लालाई पनि हिरासतमा लिइएको थियो । उनीहरु यसअघि नै रिहा भइसकेका छन् ।
महबुबालाई उनकै आवास फेयरभ्यू बंगलामा हिरासतमा राखिएको थियो । प्रशासनले उक्त बंगललाई उपजेल घोषणा गरेको थियो ।
नेसनल कन्फ्रेन्सका नेता उमर अब्दुल्ला र फारुक अब्दुल्लाले रिहा भएपछि मोदी नेतृत्वको केन्द्र सरकारको कडा आलोचना गर्दै आएका छन् । केही दिन पहिले एक टेलिभिजन च्यानललाई दिएको अन्तर्वार्तामा फारुक अब्दुल्लाले चीनको सहयोगमा कश्मीरमा ‘धारा ३७०’ र ‘३५ए’ पुनर्वहाली हुने कश्मीरी नागरिकलाई विश्वास भएको बताएका थिए । उनको यो भनाइको निकै आलोचना पनि भयो ।
प्रकाशित मिति: बुधबार, असोज २८, २०७७
