डोटी : मजदुरीका लागि भारत गएका सुदूरपश्चिम प्रदेशका तीन जिल्लाका एक सय ६५ जना बेपत्ता भएको एक संस्थाको तथ्यांकले देखाएको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेशका अछाम, कञ्चनपुर तथा डोटीका नेपाली मजदुर बेपत्ता भएको तथ्यांक निड्स नेपाल नामक गैरसरकारी संस्थाले सार्वजनिक गरेको हो ।
उक्त संस्थाले ती जिल्लामा गरेको सर्वेक्षणबाट मजदुरीका लागि भारत गएकामध्ये यति ठूलो संख्यामा मानिस हराएको तथ्यांक सार्वजनिक गरेको हो । निड्स नेपालले सुरक्षित आप्रवासन र चेलीबेटी बेचबिखन रोकथाम परियोजना कार्यक्रमअन्तर्गत ती जिल्लाका विभिन्न ग्रामीण क्षेत्रमा पुगेर बेपत्ता भएकाको तथ्यांक संकलन गरिएको निड्स नेपालका डोटी प्रमुख प्रकाश मडैले बताए । उनले भने, ‘यो त तीन जिल्लाको मात्रै तथ्यांक हो, अन्य सात जिल्लाको संकलन गर्ने हो भने हजारौंँ बेपत्ता भएका हुन सक्छन् ।’ हराएकाको खोजीका लागि स्थानीय प्रशासनमा उजुरी नपर्दा पनि यकिन तथ्यांक संकलनमा समस्या भएको प्रमुख मडैले बताए ।
रोजगारीका लागि स्थानीयवासी बर्सेनि भारत जाने तथा त्यहीँबाट फर्केर नआउने गरेका कारण बेपत्ता हुनेहरू बढ्न थालेका छन् ।
डोटीका प्रमुख जिल्ला अधिकारी यादव सुवेदीले रोजगारीमा गएर भारतमै बेपत्ता भएकाको बारेमा यकिन विवरण बुझ्ने काम भइरहेको बताए । ‘निड्स नेपालले एक सय ६५ जना बेपत्ता भए भनेर सार्वजनिक गरेपछि, खास कुरो के हो भनेर हामीले पनि आफ्ना तर्फबाट बुझ्ने काम गरेका छौँ’, उनले भने, ‘बेपत्ता भएकाको कारण र विवरण बुझेर खोजीमा लाग्ने छौँ ।’
कामका लागि भारत गई बेपत्ता भएको लामो समय हुँदा समेत कुनै खबर नआउँदा उनीहरूका घरपरिवार दिनहुँ चिन्तित बन्न थालेको शिखर नगरपालिका–१ का वडाध्यक्ष खडकबहादुर शाहीले बताए । उनले भने, ‘मेरै वडाबाट पनि केही व्यक्ति लामो समयदेखि परिवारको सम्पर्कमा छैनन्, उनीहरूका परिवार आउँछन्, खोजी गर्न आग्रह गर्छन्, खोजी गर्नसकेका छैनौँ ।’
जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रवक्ता लालबहादुर धामीले भारतमा कामका लागि गएर बेपत्ता भएकाका घरपरिवारले खोजी गर्नका लागि निवेदन दिने गरेको बताए । प्रहरी नायब उपरीक्षक धामीले भने, ‘बेपत्ता भएकाको खोजीका लागि निवेदन त पर्ने गरेको छ तर भारतको कुन ठाउँबाट बेपत्ता भए सो कुराको जानकारी नहुँदा खोजीका लागि अप्ठेरो हुने गरेको छ ।’
भारतमा बेपत्ता भएको वर्षौं बितिसक्दा समेत कुनै खबर नआउँदा यहाँका कतिपयले ती आउने कुरामा आश मारिसकेको जोरायल गाउँपालिका–५ की ठग्गा विष्टले बताइन् । उनले भनिन्, ‘मेरा श्रीमान् बेपत्ता भएको ३० वर्ष भइसक्यो, अब फर्केर आउलान् भनेर सपनामा पनि सोचेकी छैन ।’ भारत गएकाहरू कहाँ के भएर बेपत्ता हुन्छन् भन्ने कुरा कुनै पनि परिवार र संस्थासँग आधिकारिक जानकारी नहुँदा पनि खोजीमा समस्या हुने गरेको यहाँको प्रहरी प्रशासनले बताउँदै आएको छ ।
प्रकाशित मिति: शनिबार, चैत ३०, २०७५
-1732776560.jpg)
